● ธรรมเนียมการแต่งกายไว้ทุกข์ในพิธีศพ
● ตามธรรมเนียมโบราณนั้น เมื่อไปงานศพ หากตนมีอายุน้อยหรือศักดิ์ต่ำกว่าผู้ตายให้แต่งขาว หากตนมีอายุมากหรือศักดิ์สูงกว่าผู้ตายจึงจะแต่งชุดดำ หากตนไม่ได้เป็นญาติกับผู้ตาย ให้แต่งสีน้ำเงินแก่ หรือม่วงแก่ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผู้ที่จะไปเฝ้าพระบรมศพจะต้องแต่งขาว ห้ามแต่งดำ
● แต่ธรรมเนียมการไว้ทุกข์ในปัจจุบันได้อนุวัตอย่างสากลแล้ว โดยมีธรรมเนียมในการแต่งกายดังนี้
● ชาย แต่งเชิร์ตขาวเนคไทดำ กางเกงดำ รองเท้าถุงเท้าดำ ถ้าสวมสูทเป็นสูทดำ สวมปลอกแขนทุกข์ที่แขนซ้ายเหนือข้อศอก
● หญิง แต่งชุดดำล้วนแบบสุภาพ ถ้าสวมสูท ให้สวมสูทดำ สวมปลอกแขนทุกข์ที่แขนซ้ายเหนือข้อศอก
● สำหรับข้าราชการ ให้ดูตามประกาศของกระทรวง ทบวง กรม ของตนเอง
● ตามข้างต้นนี้ คือการแต่งกายไว้ทุกข์ในพิธีแบบเป็นทางการ และกึ่งทางการ โดยสามารถดูตามเจ้านายทรงแจ่งพระองค์
● ( ขอขอบคุณข้อมูลจาก อาจารย์ชัชพล ไชยพร Chachapon Jayaphorn)

● อีกทั้งทางรัฐบาลเอง ก็ขอความร่วมมือจากพสกนิกรให้แต่งชุดดำ การที่มีผู้บอกว่าหากอ่อนหรือต่ำศักดิ์กว่าผู้ตายต้องแต่งชุดขาวนั้น จึงเป็นความเข้าใจที่คลาดเคลื่อน เป็นธรรมเนียมสมัยโบราณอันไม่ได้ปฏิบัติตามนั้นแล้ว จึงขอให้เป็นที่เข้าใจโดยทั่วกันว่าธรรมเนียมปัจจุบันในการแต่งกายไว้ทุกข์ในพิธีศพ ให้แต่งชุดดำโดยทั่วกัน
● ทั้งนี้ตามธรรมเนียมโบราณในการมีผู้ไปร่วมงานที่มีอายุน้อย หรือ ศักดิ์ต่ำกว่าผู้ตายให้แต่งขาว มีอายุมาก หรือ ศักดิ์สูงกว่าผู้ตายให้แต่งดำนั้น ก็ยังมีข้อยกเว้น จึงขอนำมาลงไว้เผื่อผู้ที่สนใจ
● ยกตัวอย่าง เมื่อครั้งสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมขุนศรีสุนทรเทพ สิ้นพระชชนม์ ซึ่งเป็นพระเจ้าลูกเธอที่พระบามสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงเอ็นดูอย่างยิ่ง จึงมีพระราชดำรัสว่า“ลูกคนนี้รักมากต้องนุ่งขาวให้” เช่นเดียวกันกับในสมัยพระบามสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระภูษาขาวในงานพระเมรุพระเจ้าลูกเธอ กรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ ต่อมาในสมัยพระบามสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ก็ทรงพระถูษาขาวในงานพระเมรุพระเจ้าลูกเธอ กรมขุนสุพรรณภาควดี เช่นกัน
● ตัวอย่างที่ยกมาทั้งสามกรณีนี้ เป็นการใช้สีขาวกับเจ้านายที่สิ้นพระชนม์ และมีพระชนมายุน้อยกว่า ซึ่งตามหลักเกณฑ์แล้วจะต้องใช้สีดำ “อ้างอิง นุ่งขาว นุ่งดำ โกนผม ธรรมเนียมไว้ทุกข์ในพิธีพระบรมศพ และ พระศพเจ้านาย โดยคุณนนทพร อยู่มั่งมี นิตยสารศิลปวัฒนธรรม ๓๒(๑๑) ๑๔๘-๑๕๕ (กันยายน ๒๕๕๔)”
● โดยสรุป ไม่ว่าจะยึดถือธรรมเนียมโบราณหรือปัจจุบัน ก็ควรพึงทราบไว้ว่าธรรมเนียมโบราณมีมาเช่นนี้ และในปัจจุบันนั้น ยึดถือตามหลักสากลแล้ว คือให้แต่งดำ หรือตามประกาศจากรัฐบาล
ขอขอบคุณเนื้อหาบางส่วนจากเว็บ Mthai
ร้านข้าราชการไทย
๒๔ เมษายน ๒๕๖๐