คำว่า “คุก” กับ “ตะราง” ต่างกันอย่างไร
● ตามความหมายในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานพุทธศักราช ๒๕๔๒
● “คุก” หมายถึง ที่ขังนักโทษ, เรือนจำ
● “ตะราง” หมายถึง ที่คุมขังนักโทษ แปลคล้ายกันว่า “ที่คุมขังนักโทษ”
● แต่ตามข้อบังคับสำหรับคุมขังนักโทษในกรมพระนครบาล ร.ศ. ๑๑๐ ( พ.ศ.๒๔๓๔ ) ได้บัญญัติชื่อคุก และ ตะราง และได้แบ่งประเภทนักโทษ ซึ่งจะส่งไปคุมขังในที่ทั้งสองแห่งนี้ว่า
● “คุก” ใช้เป็นที่คุมขังนักโทษ จำพวกที่ต้องรับพระราชอาญาตั้งแต่มัธยมโทษขึ้นไป จนถึงอุกฤษฏ์โทษ มีกำหนดคุมขังตั้งแต่ ๖ เดือนขึ้นไป จำพวกนี้ให้เรียกว่า กองมหันตโทษ คุกในที่นี้จึงหมายถึง ที่คุมขังนักโทษ ที่ต้องคดีอาญา โทษปานกลางจนถึงโทษสูงสุด มีกำหนดโทษตั้งแต่ ๖ เดือนขึ้นไป คุกกองมหันตโทษ ปัจจุบัน คือ สวนรมณีนาถ
● “ตะราง” ใช้เป็นที่คุมขังนักโทษ จำพวกที่ต้องรับพระราชอาญาเพียงลหุโทษ คือ โจรผู้ร้ายที่มีกำหนดคุมขังตั้งแต่ ๖ เดือนลงมา กับนักโทษที่ต้องรับพระราชอาญามิใช่โจรผู้ร้าย นักโทษจำพวกนี้ให้เรียกว่า กองลหุโทษ ตะรางในที่นี้จึงหมายถึง ที่คุมขังนักโทษที่เป็นโจรผู้ร้ายอันเป็นความผิดเล็กน้อย มีกำหนดโทษไม่เกิน ๖ เดือน และความผิดอาญาที่ไม่ใช่โจรผู้ร้าย กองลหุโทษ ปัจจุบันคือ สถานที่ตั้งสโมสรเนติบัณฑิตยสภา
ร้านข้าราชการไทย
๖ กรกฎาคม ๒๕๕๘