ดิ้นทอง ๓ สัญชาติ

● “ ดิ้นทอง ” เป็นวัสดุที่มีค่าและสวยงาม มีการใช้ดิ้นทองเป็นเครื่องประดับกาย และตกแต่งเสื้อผ้าอาภรณ์อย่างประณีตวิจิตรบรรจง กับองค์กษัตริย์ ราชวงศ์ เจ้านายชั้นสูง รวมถึงข้าราชการมาช้านาน และในปัจจุบันได้นำเอาดิ้นทองมาใช้ในการทำบ่าอินทรธนูประดับยศข้าราชการหน่วยงานต่างๆ

● ดิ้นทองที่นิยมนำมาใช้ มีด้วยกัน ๓ สัญชาติ ดังนี้

● ดิ้นอินเดีย  ส่วนใหญ่จะผลิตจากประเทศอินเดีย คัดเกรดของดิ้นตามสัดส่วนของโลหะที่ผสมเคลือบอยู่บนตัวดิ้น มากบ้างน้อยบ้าง แต่จะมีขนาดใหญ่ และน้ำหนักมากกว่าดิ้นพลาสติกทั่วๆไป บางครั้งไม่สามารถเอาเข้าหัวเข็มเครื่องจักรปักได้ จึงต้องใช้เทคนิคปักด้วยมืออย่างเดียว ราคาของดิ้นอินเดียมีตั้งแต่หลักร้อย ไปจนถึงหลักหมื่นบาท แตกต่างกันไปตามขนาดและเปอร์เซ็นต์ของทองที่ผสมอยู่ มีขายแบบเป็นไจ เป็นมัดๆ หรือชั่งขายเป็นกิโล


● ขีดจำกัดของดิ้นอินเดีย คือ มีส่วนผสมของทอง จึงทำให้มีน้ำหนัก เป็นตัวนำไฟฟ้า และมีการหดตัวได้ตามสภาวะอากาศ มีการทำปฏิกิริยากับอากาศ และคราบเหงื่อ อาจทำให้ดำได้ ดิ้นอินเดียในบางสมัยนั้นได้นำเอาโลหะทองมาจากสวิส มหาราชาสั่งทำขึ้นเพื่อใช้ในวัง


● สมัยนี้ยังมีการฟั่นดิ้นอยู่ที่เมืองพาราณสี เป็นตรอกเล็กๆ แคบๆ เข้าไปข้างในมีการดึงดิ้นที่เคลือบแล้วด้วยตัวประสาน ดิ้นอินเดียถ้าหักหรือนั่งทับนานๆจะงอ แม้ว่าจะเอาเตารีดมานาบก็ไม่คืนรูป และยังมีความคมมากๆ ถ้าปักไม่ชำนาญคมดิ้นจะบาดผ้าจนขาด โดยเฉพาะชนิดที่ฟั่นเกลียวใหญ่ๆ ยิ่งคมมาก และอาจจะบาดมือได้หากรูดแรงๆ


● ดิ้นอิตาลี่  มีลักษณะคล้ายกับดิ้นอินเดีย แต่ความคงทนจะดีกว่า มีสีที่สม่ำเสมอเหลืองนวลสวยงาม และมีคุณภาพที่ดีกว่าดิ้นอินเดีย นิยมนำมาทำบ่าอินทรธนูของทหารเรือ เนื่องจากคงทนต่อการกัดกร่อนของไอน้ำทะเล และจะหมองคล้ำช้ากว่าดิ้นอินเดีย

 
● ดิ้นฝรั่งเศส  มีลักษณะคล้ายกับดิ้นอินเดีย และดิ้นอิตาลี่ จะแตกต่างกันในส่วนผสม และเปอร์เซ็นต์ของทองคำ ดิ้นอินเดียจะออกสีเหลืองเข้ม ดิ้นอิตาลี่จะออกสีเหลืองนวล ส่วนดิ้นฝรั่งเศสจะออกสีเหลืองทอง การทอลายดิ้นละเอียดประณีต มีความคงทน แวววาว  และสวยงามมากที่สุดในบรรดาดิ้นทั้งหมดที่กล่าวมา แต่ดิ้นฝรั่งเศสจะมีสีทองอ่อนที่สุดในบรรดาดิ้นทั้งหมดที่กล่าวมาเช่นกัน จุดเด่นของดิ้นฝรั่งเศสก็คือ ความแวววาวเมื่อยามต้องแสงที่ตกมากระทบ

● นอกจากดิ้นทองทั้ง ๓ สัญชาติที่กล่าวมาแล้ว ยังมีดิ้นญี่ปุ่นอีกหนึ่งสัญชาติ ดิ้นญี่ปุ่นนี้มีคุณภาพสูงที่สุด แต่ด้วยราคาที่ค่อนข้างสูง จึงไม่นิยมนำมาทำบ่าอินทรธนู คำว่า ดิ้น ต่างจากไหมก็คือ ดิ้นจะมีวัสดุที่เป็นโลหะสอดแทรกผสมอยู่ ส่วนไหม จะไม่มีโลละผสม หลายคนมักได้ยินคำว่าไหมเรยอง จริงๆเรียกว่า เรย่อน ไหมเรย่อนเป็นไหมชนิดเดียวกับดิ้นฝรั่งเศสนั่นเอง ส่วนไหมญี่ปุ่นก็เป็นไหมที่มีราคาแพงเช่นกัน

ร้านข้าราชการไทย
๑ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๘
----------------------
ปรับปรุงล่าสุด
๑๕ ธันวาคม ๒๕๖๔